تاریخ :  چهارشنبه ۲ اردیبهشت ۱۳۹۴
نویسنده :  محمد علی کلانتری

امروز،22 آوریل،روز جهانی زمین نامگذاری شده است.

از آنجا که زمین،تنها جایی است که می توانیم در آن به حیات خویش ادامه دهیم،بر ماست که آن را قدر بدانیم و برای محافظت از آن،کمر همت ببندیم؛اما با روندی که بشر طی این سال ها پیش گرفته است،روز به روز بر وخامت اوضاع افزوده می شود.کم آبی در جهان به شدت خودنمائی می کند.طوفان های سهمگین در اقصی نقاط جهان روی می دهد و جان بسیاری از مردم را می گیرد.گازهای گلخانه ای موجب افزایش زمین می شود و همین است که سال به سال بر دمای زمین افزوده می شود.

آیا تا همین جایی که آمده ایم،کافی نیست؟باید بیشتر محیط زیست مان - و ناگزیر،خودمان - را نابود کنیم؟

طی یک تحقیق عنوان شده است که دامداری های صنعتی،یکی از عوامل اصلی ایجاد گازهای گلخانه ای است.

ما می توانیم با برنامه ریزیهای خرد و کلان،جلوی نابودی و فاجعه را بگیریم.باید هر چه زودتر قوانینی تصویب شود تا جلوی آلودگی ها گرفته شود.

اما قبل از هر چیز؛ما باید از خودمان شروع کنیم.

 

لوگوی گوگل به مناسبت روز جهانی زمین - 2015 - در بالا آمده است.

 



:: موضوعات مرتبط: کشاورزی و محیط زیست
:: برچسب‌ها: محیط زیست, زمین, گازهای گلخانه ای, گوگل
تاریخ :  سه شنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۳
نویسنده :  محمد علی کلانتری
شورای جهانی محیط زیست سومین بخش گزارش خود را منتشر کرد.در این گزارش آمده است که افزایش تولید دی‌اکسید کربن در جهان همچنان ادامه دارد.در صورت ادامه این روند،فاجعه زیست‌محیطی جهان را تهدید می‌کند.

به رغم کوشش‌های جهانی،تولید دی‌اکسید کربن یا گازکربنیک (CO2) کاهش نیافته است.بر مبنای محاسبه‌ها تولید این گاز در دهه ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰ بیش از دهه‌های پیش از آن بوده است.

کارشناسان شورای جهانی محیط زیست (IPCC) روز یکشنبه (۲۴ فروردین/ ۱۳ آوریل) گزارش خود را در برلین عرضه کردند.این سومین و آخرین بخش از گزارش جامع شورای جهانی محیط زیست است. بخش اول این گزارش سال گذشته در استکهلم منتشر شد و بخش دوم گزارش نیز چند هفته پیش در یوکوهاما عرضه شد.
گزارش جدید بالغ بر دوهزار صفحه است.چکیده‌ای حدود ۳۰ صفحه از این گزارش نیز تدوین شده که شامل مهم‌ترین راهکارها برای سیاست‌مداران و سازمان‌ها در کشورهای مختلف جهان است.

این گزارش تنها به معرفی جنبه‌های مختلف مشکل پرداخته و پیشنهادهای علمی گوناگونی برای تنظیم تغییرات زیست‌محیطی معرفی کرده است.اکنون مسئولان کشورهای جهان باید با بهره‌گیری از راهنمایی‌ها و پیشنهادهای علمی-عملی این گزارش به انجام تغییراتی در این زمینه بپردازند.

کارشناسان محیط زیست بر این نظرند که برای کنترل گرمایش زمین تا حدود دو درجه سانتیگراد، باید فعالیت‌های هماهنگ سیاسی و تکنیکی انجام شوند. این کارشناسان اعلام کرده‌اند که تنها در چنین شرایطی می‌توان جلوی فاجعه‌های طبیعی در جهان چون خشکسالی و سیل را به طور محدود گرفت.

اوتمر ادنهوفر آلمانی، یکی از پژوهشگران شورای جهانی محیط زیست برای تهیه آخرین بخش این گزارش است. او به همراه رامون پیچس مادروگای کوبایی و یوبا سوکونای اهل مالی در تهیه این گزارش سهیم بوده‌اند.
ادنهوفر در این باره می‌گوید: «جهت‌گیری علمی این گزارش مشخص است: برای جلوگیری از نارسایی‌های زیست‌محیطی در جهان دیگر نمی‌توان چون گذشته با طبیعت برخورد کرد.»

کاهش ۴۰‌ درصدی دی‌اکسید کربن تا سال ۲۰۵۰

کارشناسان محیط زیست اعلام کرده‌اند که گرمایش کره زمین تا مرز دو درجه سانتیگراد تنها در صورتی دست‌یافتنی است که تا سال ۲۰۵۰ تولید دی‌اکسید کربن در جهان بین ۴۰ تا ۷۰ درصد نسبت به سال ۲۰۱۰ کاهش یابد.

این کارشناسان بر این نظرند که در پایان قرن ۲۱ میلادی باید تولید گازهای گلخانه‌ای به حدود صفر برسد تا امکان زندگی بر روی کره زمین وجود داشته باشد. اما در صورت ادامه شرایط کنونی تا پایان قرن جاری میزان دی‌اکسید کربن در جهان حدود ۷/ ۳ تا ۸/ ۴ درجه افزایش خواهد یافت.

سه محقق شورای جهانی محیط زیست جای هیچ تردیدی باقی نمی‌گذارند که سازمان‌های جهانی باید برای کنترل روند گرمایش کره زمین - تا حداکثر دو درجه سانتیگراد - هر چه زودتر اقداماتی را در این زمینه اجرایی کنند.

یکی از عاجل‌ترین اقدامات، جلوگیری از تولید دی‌اکسید کربن در سطح جهان است. این محققان خوب می‌دانند که برای تحقق چنین هدفی همه عرصه‌های زندگی از مصرف انرژی گرفته تا شیوه زندگی و تولید محصولات باید دستخوش تغییراتی بنیادین شوند.

رمز موفقیت: همکاری جهانی

هر سه محقق شورای جهانی محیط زیست بر این نظرند که برای تحقق گرمایش کره زمین تا حداکثر دو درجه سانتیگراد باید همه کشورهای جهان با هم همکاری کنند.

یکی از مهم‌ترین اقدامات، جلوگیری از جنگل‌زدایی در جهان است. حدود نیمی از جنگل‌های اصلی دنیا تا سال ۲۰۱۱ از بین ‌رفتند. بیشتر این جنگل‌ها طی ۵۰ سال گذشته نابود شده‌اند. تبدیل زمین‌های جنگلی به مزارع یا استفاده شهری از جنگل‌ها نمونه‌هایی از جنگل‌زدایی هستند.

در کنار جلوگیری از جنگل‌زدایی باید با کاشتن درختان جدید بر محیط زیست تاثیری مثبت گذاشت. کارشناسان بر این نظرند که این اقدام می‌تواند به شدت بر مطلوب‌کردن محیط زیست تاثیر گذارد.
کارشناسان شورای جهانی محیط زیست همچنین بر این نظرند که منابع فسیلی انرژی چون نفت، گاز و زغال‌سنگ باید هرچه کمتر مصرف شوند. این کارشناسان اعلام کرده‌اند که وظیفه‌شان نشان دادن شیوه جایگزینی انرژی‌های تجدیدپذیر چون انرژی خورشید، آب، باد یا اتم نیست. آنها این موضوع را به عهده کارشناسان سیاسی و اقتصادی کشورهای مختلف جهان گذاشته‌اند.


چین، بزرگ‌ترین تولیدکننده دی‌اکسید کربن در جهان

بزرگ‌ترین تولیدکننده دی‌اکسید کربن در جهان چین است. این کشور ۲۵ درصد از گاز گلخانه‌ای جهان را تولید می‌کند. آمریکا با ۱۷ درصد مقام دوم را دارد.

آمریکا چندی‌ست به شدت تولید دی‌اکسید کربن را کاهش داده است. روش آمریکا برای کاهش تولید این گازها، استفاده از گاز به جای زغال‌سنگ بود.

مقامات چین نیز به شدت در پی کاهش تولید دی‌اکسید کربن در این کشورند. بسیاری از ایالت‌های چین اعلام کرده‌اند که مصرف زغال‌سنگ را در سال‌های اخیر تا ۵۰ درصد کاهش خواهند داد. پکن حتی اعلام کرده است که طرح کاهش گازهای گلخانه‌ای را طی پنج سال آینده به پایان می‌رساند.


منبع :  +

 



:: موضوعات مرتبط: کشاورزی و محیط زیست
:: برچسب‌ها: محیط زیست, دی اکسید کربن, Co2, سوخت فسیلی
تاریخ :  چهارشنبه ۲۲ آبان ۱۳۹۲
نویسنده :  محمد علی کلانتری

 

رابیندرانات تاگور،عارف بزرگ هندی می گوید :"هر انسانی با این پیام به دنیا می آید که خدا هنوز از انسان نومید نیست."

از مهمترین شاخص‌های زندگی بشردر عصر حاضر،حفاظت از منابع تولید است. بشر دریافته است که تبعات و پیامدهای خسارت و زیانهایی که به طبیعت وارد می‌کند، به مراتب بیشتر از بهره‌ای است که از آلودن محیط زیستدریافت می‌کند. از این رو ، با بکار بستن امکانات عملی و علمی می‌کوشد کمترین زیان را به طبیعت وارد آورد.

امروزه تولید زباله در شهرهای بزرگ مسئله آفرین شده است.

فرآیند تولید زباله که خود ناشی از فعالیت انسان شهرنشین مصرف‌کننده است و هر روز نیز او را به مصرف بیشتر ترغیب می‌کند،جزء لاینفک زندگی است؛به طوری که هر انسان شهرنشین روزانه بطور متوسط نیم کیلوگرم زباله تولید می‌کند و چنانچه جمعیت شهرنشین کشور را سی میلیون نفر تخمین بزنیم، روزانه معادل پانزده هزار تن زباله تولید می‌شود که دفع این حجم عظیم زباله،چنانچه بطور اصولی و بهداشتی انجام نشود،معضلات جبران ناپذیر زیست محیطی را به دنبال خواهد داشت و علاوه بر آن،برای سلامتی انسانها نیز چالش آفرین خواهد بود.

از سوی دیگر چنانچه با دیدگاه مثبت به زباله بنگریم و عبارت "طلای کثیف" بر آن نهیم، زباله ماده‌ای است ارزشمند و قابل بازیافت.

بازیافت چیست؟

بازیافت به معنی استفاده از مواد مصرف شده برای تولید و ساخت مجدد همان کالا یا کالای قابل استفاده دیگر است، مثل ساخت کاغذ تازه از کاغذهای باطله و غیر قابل استفاده.

فوائد بازیافت چیست؟

بازیافت زباله ها سه فایده مهم برای محیط زیست دارد. ما به کمک بازیافت زباله در مصرف منابع طبیعی،صرفه جویی کرده ایم زیرا به جای استفاده از مواد خام برای تولید محصولات نو، از مواد بازیافتی استفاده می کنیم.

از دیگر فوائد بازیافت، صرفه جویی در مصرف انرژی است. البته برای بازیافت مواد زاید هم نیاز به مقداری انرژی است اما انرژی لازم برای بازیافت زباله خیلی کمتر از انرژی مورد نیاز برای تولید محصولات جدید از مواد خام است. برای مثال ساختن آلومینیوم از آلومینیوم بازیافت شده ۹۰ درصد انرژی کمتر از ساختن آن از سنگ معدن نیاز دارد. سومین فایده بازیافت نیاز به فضای کمتر برای دفن زباله هاست.

بازیافت چگونه شکل می گیرد؟

در گام اول برای بازیافت زباله ها باید مواد قابل تجزیه مثل پسمانده های آشپزخانه و مواد غذایی را از سایر زباله ها جدا کرده و سعی شود فقط این مواد را در کیسه زباله ریخته و به رفتگر تحویل داد. این مواد را به نوعی کود به نام کمپوست تبدیل می کنند و برای اصلاح خاک و جبران مواد غذایی از دست رفته از آن استفاده می کنند.

در مرحله بعد باید مواد قابل بازیافت را از زباله ها جدا کنیم. شیشه، کاغذ، پلاستیک و انواع فلزات از بهترین مواد برای بازیافت هستند که به اصطلاح به آن "تفکیک از مبداء" می گویند که چند سالی ست در کشور اجرا می شود.

بازیافت کاغذ

برای تهیه هر تن کاغذ نیاز به قطع ۱۷ اصله درخت است. بنابراین اگر هر شخص کاغذهای باطله اش را در طول یک سال جمع کند معادل 5/1 اصله درخت است و اگر همه ما ایرانیان این کار را انجام دهیم از قطع ۱۰۰ میلیون درخت در طول یک سال جلوگیری کرده ایم.

برای تهیه مصرف سالانه دستمال کاغذی هر خانواده ایرانی نیاز به قطع 5/1 اصله درخت می باشد.

استفاده از کاغذ بازیافت شده به جای تهیه آن از چوب درختان، موجب کاهش آلودگی هوا به میزان ۷۴ درصد، کاهش آلودگی آب به میزان ۳۵ درصد و کاهش مصرف آب به میزان ۵۸ درصد خواهد شد.به همین دلیل ۵۰ درصد کاغذ تولید شده در کشورهای توسعه یافته از کاغذهای بازیافتی است.

بنابراین بازیافت کاغذ علاوه بر منافع اقتصادی، موجب عدم وابستگی در جهت ورود خمیر کاغذ، کاهش آلودگی، ممانعت از قطع درختان و کمک به سیستم جمع آوری و دفن زباله های تولیدی می شود. پس چه خوب است:

روزنامه ها و کاغذهای باطله و دفترچه های تمام شده بچه ها را هرگز دور نریزیم، آنها را از سایر زباله ها جدا کرده و به مأموران بازیافت تحویل دهیم. اشیایی مثل پاکتها و پوشه ها را دورنریزیم تا در مواقع لزوم از آنها استفاده کنیم.

بازیافت پلاستیکها

پلاستیک ها از نفت که منبعی غیر قابل تجدید است تهیه می شوند ولی به علت غیر قابل تجزیه بودن، از زباله های پایدار و آلوده کننده محیط زیست به شمار می آیند.

کیسه های نایلونی و پلاستیک به طور متوسط 300 تا 500 سال در طبیعت باقی می مانند.

۳۰درصد از پلاستیکهای تولید شده در بسته بندی به کار می روند.بنابراین با جلوگیری از بسته بندیهای زائد می توان به مقدار زیادی از حجم زباله ها کاست.

استفاده از بسته بندیهای قابل بازگشت و یا ساکهای پارچه ای به هنگام خرید،از راههای مؤثر در جهت کاهش میزان ورود زباله ها به طبیعت است.

به منظور کاهش حجم زباله ها می توان از کیسه های پلاستیک خشک و غیر آلوده،چندین بار استفاده کرد و در پایان هم، از آنها برای جمع آوری زباله ها، استفاده نمود.

به همراه داشتن لیوان شخصی به جای استفاده از لیوان یک بار مصرف و به کار بردن ظروف قابل شستشو به جای ظروف یک بار مصرف در مراسم و مهمانی ها، از دیگر راههای کاهش ورود زباله های پلاستیکی به محیط زیست است.

خوشبختانه در حال حاضر،ظروف یکبار مصرف گیاهی که زیست تخریب پذیر هم هستند در کشور تولید شده و وارد بازار هم شده که در صورت لزوم می توان به جای ظروف یکبار مصرف معمولی،از این ظروف استفاده کرد.هر چند،این بدان معنی نیست که این ظروف را بدون توجه،در محیط زیست رها کنیم.

استفاده از زباله بعنوان کود گیاهی

می‌توان زباله را طی فرآیندهایی به مواد تقویت کننده خاک (کمپوست) تبدیل نمود که سرشار از مواد آلی و عناصر مورد نیاز گیاه می‌باشد. با مصرف کمپوست می‌توان تا %70 در مصرف کودهای شیمیایی صرفه‌جویی کرد. هر انسانی که در شهر زندگی می‌کند، روزانه بیش از 5/0 کیلوگرم زباله تولید می‌کند که بیش از یک‌سوم آن ، قابل تبدیل به کمپوست است.

چنانچه جمعیت شهرنشین را 30 میلیون نفر تخمین بزنیم، روزانه معادل پانزده میلیون کیلوگرم زباله تولید می‌شود که از این مقدار ، پنج میلیون کیلوگرم آن قابل تبدیل به کمپوست است.

کمپوست

کمپوست یک کود آلی است و حاصل مجموع تغییر و تبدیل‌هایی است که روی انواع بازمانده‌های گیاهی و حیوانی در نتیجه توالی فعالیت گروههای مختلف میکروارگانیسم‌ها به وجود می‌آید. تولید کمپوست از زمانهای بسیار دور،در کشاورزی سنتی اغلب کشورها با استفاده از بازمانده‌های محصولات زراعی و با افزودن فضولات دام و طیور به آنها متداول بوده است.

امروزه علاوه بر بازمانده‌های محصولات کشاورزی و دامی ، انبوهی از سایر مواد آلی بصورت مواد زائد و ضایعات برخی کارخانه‌های صنعتی و بخصوص کارخانه‌های وابسته به صنایع کشاورزی ، همچنین از طریق زباله‌های شهری ، لجن فاضلابهاو ... در حجم زیاد تولید می‌شوند که تجدید سیکل آنها از طریق تبدیل کمپوست و استفاده از آنها به عنوان یک کود آلی هم از نظر اصلاح خاک و افزایش سطح حاصلخیزی آن و هم از لحاظ جلوگیری از انتشار مواد آلوده کننده محیط زیست ، امری کاملا ضروری است.

 

و اما خبر خوش اینکه :

پلاستیکها هم تجزیه می شوند!

امروزه حضور پلاستیک ها در زندگی ما یک واقعیت انکار ناپذیر است. استفاده از پلاستیک به دلیل ویژگیهایی همچون استحکام، دوام، سبکی، قابلیت استفاده در کاربردهای مختلف و از همه مهمتر ارزانی، روز به روز در حال افزایش است.

اما همونطور که خدمتتان عرض شد،مهمترین مشکل پلاستیکها این است که پس از مصرف 300 تا 500 سال در محیط زیست باقی می مانند.


شرکت
Symphony که شرکت مهندسی بهینه سامان آرین نماینده رسمی این شرکت در ایران است، پاسخی برای این مشکل یافته است.

 d2wنام افزودنی این شرکت است که قبل از فرآیند (اکستروژن) به میزان 1% به پلاستیک افزوده می شود و محصول نهایی را از طریق اکسایش،زیست تخریب پذیر می کند و موجب بازگشت نهایی پلاستیک به طبیعت در زمانی کوتاه می گردد.

با افزودن d2w به پلاستیک ها می توان از تمامی مزایای آنها بهره برد و در عین حال از مشکلات زیست محیطی آنها جلوگیری نمود.

پلاستیک های معمولی مانند پلی اتیلن و پلی پروپیلن به دلیل جرم مولکولی بالا و با وجود اینکه ساختار مولکولی آنها غالباً فقط از کربن و هیدروژن تشکیل شده است، تخریب پذیر نیستند. این جرم مولکولی موجب عدم دسترسی اکسیژن و میکروارگانیسم ها به زنجیرهای این مواد می گردد.

d2w پس از پایان عمر مفید پلاستیک،پیوندهای کربن – کربن را شکسته و به این ترتیب  موجب کاهش وزن مولکولی و در نتیجه کاهش استحکام و دیگر خواص مکانیکی شده و سپس پلاستیک به قطعات کوچکتر تبدیل می شود. با ادامه این فرآیند دسترسی میکروارگانیسم ها به پلاستیک افزایش یافته و آن را به صورت طبیعی تخریب می نمایند.

با استفاده از افزودنی d2w می توان  فرآیند طبیعی اکسیداسیون را که موجب شکست زنجیره های طویل به زنجیره های کوچکتر قابل هضم توسط میکروارگانیسم می گردد را تسریع نمود. d2w عملاً پس از اتمام کاربرد پلاستیک و در حضور اکسیژن،فعالیت خود را آغاز می کند و در حضور نور فرابنفش، گرما و یا تنش مکانیکی و یا ترکیبی از آنها موجب تسریع فرآیند می شود. محصولات واکنش اکسیداسیون پلاستیکها،تنها H2o و Co2 و مقدار اندکی توده زیستی است و هیچ ماده مضر دیگری حاصل نمی شود.

 

 

به امید فردایی سرشار از عشق و صلح

 

 



:: موضوعات مرتبط: کشاورزی و محیط زیست
:: برچسب‌ها: بازیافت, زباله, بازیافت پلاستیک, d2w
تاریخ :  پنجشنبه ۱۳ تیر ۱۳۹۲
نویسنده :  محمد علی کلانتری

روز ۲۱ تیرماه سال جاری،در تهران،روز بدون نایلکس اعلام شده است.

کیسه های پلاستیکی همه گیر شده اند و در همه جا یافت می شوند.از فروشگاههای مواد غذایی گرفته تا اقیانوس های منتهی به قطبین زمین.

این پلاستیک هایی که در طبیعت رها می شوند،علاوه بر اینکه برای ما انسان ها مضر هستند،باعث قتل عام حیوانات و پرندگان بی گناه می شوند. 

کیسه های پلاستیکی،به دلیل ارزان،بادوام،سبک،کاربردی و بهداشتی بودنشان برای حمل مواد غذایی و دیگر کالاها،در میان فروشندگان و نیز مصرف کنندگان بسیار محبوب می باشند،اما همین کیسه ها،با تولید و مصرف بی اندازه شان باعث از بین رفتم محیط زیست ما انسان ها و حیات وحش شده اند.

 


کیسه های پلاستیکی از مواد شیمیایی مختلف و عمدتاً سمی مانند زایلن،اکسید اتیلن و بنزن ساخته می شوند که بعنوان منشاء انواع بیماری ها و اختلالات در انسان ها شناخته شده اند.آنها نه تنها اثراتی منفی بر سلامت انسانها و حیوانات دارند،بلکه می توانند منجر به آلودگی هوا شده و در نهایت باعث آلودگی آب و تهدیدی دیگر برای انسان ها،حیوانات و گیاهان شوند.

طبق برآوردها،تجزیه این پلاستیک ها در طبیعت حدود ۳۰۰ سال طول می کشد.دو عامل اصلی انتشار مواد سمی پلاستیک ها در طبیعت،سوزاندن و دورانداختن آن ها می باشد.

حیوانات بسیاری،این پلاستیک های رها شده در طبیعت را به عنوان غذا می خورند و می میرند.این کیسه های پلاستیکی،حتی پس از مرگ حیوان هم دست نخورده باقی می مانند.

به نظر شما چه کار می توان کرد؟

در وهله اول،بهترین راه،استفاده کردن از ساک های پارچه ای ست و در وهله دوم،اگر از کیسه های پلاستیکی استفاده می کنیم،بهترین راه،تحویل آنها به غرفه های بازیافت است.

بر همین اساس، ۲۱ تیرماه سال جاری،شهروندان تهرانی برای نخستین‌بار،خرید بدون کیسه نایلونی و بدون ظروف یکبار مصرف پلیمری را در پنج میدان اصلی میوه‌و‌تره‌ بار شهرداری و هفت فروشگاه شهروند تجربه می‌کنند.

خبر خوش اینکه شرکت بهینه سامان آرین (بهسا) نماینده رسمی گروه symphonyenvironmental است.این شرکت،با اضافه کردن ماده ای به نام d2w به پلاستیک،هم عمر تجزیه پذیری پلاستیک را بسیار کاهش می دهد و هم اینکه آنها را زیست تجزیه پذیر می کند به این معنی که این پلاستیک ها،در طبیعت،کاملا تجزیه می شوند.با این شیوه می توان امیدوار بود که سلامتی و شادابی به ما انسان ها و محیط زیست برگردد.

به امید آن روز.

 

منابع :

+ شرکت بهینه سامان آرین

+ بوم سا

+ یک پزشک

+ همشهری آنلاین



:: موضوعات مرتبط: کشاورزی و محیط زیست
:: برچسب‌ها: پلاستیک, تجزیه پذیر
درو بر دوستان و همراهان ارجمند

در مجله علمی-اینترنتی سه سیب سرخ،می توانید اخبار دنیای علم را شاهد باشید.سعی عوامل مجله بر این است که مقالاتی که انتخاب می شوند،از مقالات به روز مجلات و سایتهای معتبر دنیا باشند.

اگر بخواهید مقاله ای از این سایت را،در سایت یا وبلاگتان بگذارید،خوشحال خواهیم شد اما خواهشمندیم که منبع را نیز در زیر آن ذکر فرمائید.

اگر سوالی دارید،در کامنتها مطرح فرمائید تا به آن پاسخ داده شود.


با سپاس فراوان
مجله علمی سه سیب سرخ
www.3redapple.ir